Op 24 oktober 2010 publiceerde ik de 69ste aflevering van de podcast en die behandelde de opwarming van de aarde. Op 19 december 2010 kreeg ik een uitgebreide mail van een luisteraar met argumentatie dat de klimaatopwarming een hoax is. Hier is de brief en mijn antwoord. Deel 2 beluister je hier.
Transcript
Goeiedag, het is vandaag zondag 12 augustus 2012, ik ben Jozef Van Giel en dit is de 129ste aflevering van deze podcast. Deze aflevering kwam tot stand mede dankzij Rik Delaet. De muziek is van Niek Lucassen.
Na een mooie vakantieperiode neem ik vandaag de draad weer op. Ik hoop dat niemand ongerust werd dat ik ermee opgehouden was. Waarschijnlijk het belangrijkste nieuws van de maand juli was de ontdekking van het Higgs boson. Ik was van plan om daar even een aflevering aan te weiden, maar ik heb geen teksten gevonden die op een begrijpelijke manier uitleggen wat dat nu precies is. Rik heeft in ieder geval tijdens mijn verlof op onze blog een tekst daarover gepost, misschien lees ik die nog wel eens voor. Maar ik heb ook eens aan een goeie vriendin en kernfysicus gevraagd of ze er een eenvoudige uitleg over kan geven, maar die zei dat je eigenlijk de schoonheid van de wiskundige formules nodig hebt. In ieder geval, de eerste die het Higgsdeeltje voorspelden was niet Peter Higgs, maar wel de Belgen François Englert en Robert Brout. Peter Higgs deed de ontdekking onafhankelijk, maar wel 20 dagen later.Ook belangrijk nieuws was de succesvolle landing van Curiosity op Mars op 5 augustus, een prachtig huzarenstukje en voorbeeld van toptechnologie. De volledige landing duurde 7 minuten. De radiosignalen naar de aarde zijn meer dan 14 minuten onderweg. Dus als de basis bericht krijgt dat de landing gestart is staat de rover al op de grond. Dus moet de volledige missie door de boordcomputer uitgevoerd worden. Curiosity zelf weegt 2 ton en vliegt aan 20 000km/uur naar Mars. Het hitteschild haalt een temperatuur van meer dan 1500°C en wordt afgeworpen wanneer de parachute wordt geopend: bij MACH2! Daarna wordt ook de bovenste kap met parachute afgeworpen en vliegt Curiosity verder met een soort jetpack dat hem verder vertraagt. Uiteindelijk wordt hij met een kabel op de marsgrond gezet. Het jetpack vliegt alleen weer weg om elders neer te storten en te vermijden dat hij neerstort op de rover zelf. Er staat een prachtige film op YouTube die het allemaal in detail uitlegt.Vandaag beginnen we direct met een onderwerp waar ik heel lang aan gewerkt heb.
1. Climategate?
Al een hele tijd geleden heb ik een brief gekregen van één van mijn trouwe luisteraars in verband met de aflevering over de klimaatopwarming en tijdens de daarop volgende briefwisselingen heb ik beloofd dat ik zijn argumenten zou beantwoorden in een aflevering, maar dat het nog even zou kunnen duren.
En het heeft wel even geduurd. Daar zijn verschillende redenen voor. Het eerste was mijn drukke agenda. Ik heb ook een full time job en een gezin en dan komt dat werk voor de podcast soms een beetje achteraan te staan. Ten tweede behandelde de brief het probleem van de klimaatverandering wat toch een zeer complexe materie is. Zo complex dat het de skeptische gemeenschap in twee groepen dreigt te splitsen. Ik wou dus deftig werk maken van het onderzoeken van zijn argumenten om een goed antwoord te geven.
Onlangs, kreeg ik een uitnodiging van iemand op LinkedIN die met mij wou linken omdat hij in de discussies had vastgesteld dat ik een no-nonsense principe volg en hij zich ook als een kritische denker ziet. Hij plaatste er een link naar zijn eigen website bij. Toen ik naar zijn website ging kijken heb ik hem geantwoord dat volgens mij klimaatontkenning niet hoort bij het skeptisch gedachtegoed. Zijn website had de veelzeggende naam: ‘Climategate.NL’. Mijn opdracht groeide dus aan. Ik had nu al twee brieven over klimaatopwarming. Vandaag begin ik met de eerste opmerkingen te behandelen. Ik zie wel hoe ver ik kom. En, wie weet, ik ben een skepticus, dus met de juiste argumenten ben ik wel te overtuigen om naar de andere kant over te stappen. Ik heb een enorme lijst aan referenties verzameld die ik allemaal bekeken heb om deze tekst te onderbouwen. Om de luisterbaarheid van deze aflevering niet te lastig te maken zal ik er niet telkens naar verwijzen in de podcast. Maar in de notitiepagina zal je ze allemaal terugvinden met een kleine beschrijving. Hier gaan we.
Beste mijnheer Van Giel,
Mag ik u feliciteren met uw bijzonder interessante podcast, die mij op een aantal punten enkele nieuwe inzichten heeft verschaft ? In mijn nimmer aflatende zoektocht naar podcasts met sceptische of wetenschappelijke inhoud, botste ik na SGU, Skeptics with a K, Astronomy Cast en andere Brian Dunnings from Skeptoid dot com als vanzelf op uw podcast. Ik heb dan ook even nagedacht alvorens deze mail te sturen, maar tja, een mens moet al eens van gedachten kunnen wisselen, nietwaar ? De zaak liep helaas enige vertraging op door ziekte mijnerzijds, PC-problemen en andere dingen des levens. Maar hier ben ik dan eindelijk toch om even mijn wellicht licht geschifte mening te ventileren over één uwer podcasts. Te weten: Tijdens uw podcast over global warming voelde ik mij warempel Simpliestisch Verbondgewijs in het kruis getast. Want: Ik ben een scepticus: niet alleen atheïst, maar ook zo wars van pseudowetenschappelijk gezwets dat mensen zich al eens aan mij ergeren als ik weer eens een astroloog, een helderziende of een of andere oud-Chinese geneeswijze door de mangel haal. Ik sla gillend op de vlucht als Het Zesde Zintuig het scherm teistert (nu ja, ik sla van bijna alles op TV gillend op de vlucht). Maar ik ben ook een scepticus wat betreft de opwarming van de aarde. Een denier. Een klimaatontkenner. Ze moesten mij sapperloot aan het eerste het beste kruis timmeren. Desondanks hoop ik dat u mijn redenering even wilt volgen. Daarna mag u ze bekritiseren, aan flinters slaan of weglachen en de doorspoelen.
Bedankt voor de aanmoedigingen en excuseer mij ook voor het lang aanslepen van mijn antwoord. Je weet ook dat het klimaat een zeer complexe materie is. Bovendien wou ik niet zomaar elk van je opmerkingen beantwoorden, maar toch zorgen voor een gedegen onderbouwing. En dat vraagt tijd en energie.
In ieder geval hebbe we al een gemeenschappelijke basis om van te starten. We onderschrijven beiden de skeptische principes. Het lijkt erop dat we het alleen over de klimaatopwarming het niet eens zijn.
Wel wil ik vooreerst dit duidelijk maken: 1. Ik ben absoluut een voorstander van de ontwikkeling van alternatieve energiebronnen. De mens zonder energie is arm, hongerig en ongezond. In de woorden van John Christy, zelf lid van het IPCC en dus mee Nobelprijswinnaar van de vrede in 2007 : “My experience as a missionary teacher in Africa opened my eyes to this simple fact: Without access to energy, life is brutal and short. The uncertain impacts of global warming far in the future must be weighed against disasters at our doorsteps today.” We hebben energie nodig en de olie raakt ooit op, hé. Bovendien kun je olie veel beter gebruiken om duizend en één nuttige producten te maken, in plaats van ze te verbranden.
Als dit zo voort gaat, wordt het een gemakkelijke discussie, want ook hiermee ben ik volledig akkoord. Ook zonder de klimaatproblemen kunnen we niet verder gaan zoals we bezig zijn. De afleveringen 84, 85 en 86 over energie naar Alfred Bartletts betoog, maken dat zonder meer duidelijk. Deze opmerking doet me trouwens denken aan die cartoon van Joel Pett over de klimaatconferentie in Kopenhagen. Op het projectiescherm zie je een slide waarop staat: “Energie onafhankelijkheid. Bescherming van het regenwoud, Duurzaamheid, groene jobs, leefbare steden, hernieuwbare energie, proper water en lucht, gezonde kinderen, enzovoort”. En van achteraan de zaal roept iemand: “Ja maar wat als het allemaal één grote oplichterij is en we voor niets een betere wereld creëren?”
2. De (echte) milieuproblemen moeten aangepakt worden (fijn stof, overbevissing, water- en bodemverontreiniging, dioxine,ontbossing…). Deze verdwijnen de dag van vandaag meestal op de achtergrond.
Met deze uitspraak ben ik maar gedeeltelijk akkoord. Ten eerste: ‘echte’ moest hier niet expliciet geschreven zijn, maar dat mag duidelijk zijn, anders was deze discussie niet nodig geweest. En ten tweede: deze problemen verdwijnen, denk ik, niet op de achtergrond. Zie het groeiend succes van milieulabels zoals Maritime Stuartship Counsil en Forest Stuartship Counsil. Of die labels nu ook effectief zijn, doet in deze discussie niet ter zake. Ik wil daar alleen maar mee betogen dat hun succes bewijst dat overbevissing en ontbossing wel degelijk actuele thema’s blijven. Een positief bericht dat we toch over deze labels kunnen vertellen: dankzij de MSC voorwaarden rond kabeljauwvangst in het noorden van de Atlantische oceaan, zijn de populaties daar weer gestegen, zodat we nu weer zonder te veel gewetensproblemen kabeljauw kunnen eten. Tenminste, als ze van noordatlantische afkomst zijn.
Sta mij even toe mijn mening toe te lichten. Ik beweer niet dat ik waarheid of wijsheid in pacht heb, maar ik probeer altijd kritisch na te denken en dan mijn mening te vormen. Even op een rijtje :
Heel goed. De eeuwige twijfel is een skeptische deugd.
Meer dan twintig jaar lang was ik een aanhanger van het idee dat de aarde a) aan het opwarmen is en b) dat menselijke activiteiten, met name de verbranding van fossiele brandstoffen, hieraan schuldig zijn. Hierbij wil ik even teruggrijpen naar een uitspraak in uw podcast, namelijk die waarin u beweert dat mensen die de opwarming van de aarde en “de reden daarvan” ontkennen niet genoeg hebben gezocht. Helaas, in mijn ervaring is het tegengestelde waar. Mensen die de klimaathype, als u mij even toestaat het zo te noemen, aanhangen, doen dat door de band alleen omdat ze meegaan in de oppervlakkige uitspraken van klimaatpausen als Al Gore, klimaatbisschoppen als Nic Balthazar of de journalisten van de diverse tv-zenders. Het grote publiek heeft nooit gekeken naar hoe welke vork aan welke steel zit. In mijn geval was dat eigenlijk ook zo. De redenering is simpel : CO2 is een broeikasgas. Mensen produceren additionele CO2. Ergo : opwarming. Naarmate de polemiek groeide begon ik de dingen na te trekken en het is precies vanaf toen dat mijn mening is gaan veranderen. Ik heb enkele fundamentele problemen met de opwarmingstheorie. Het zijn voor u ongetwijfeld geen nieuwe dingen, maar ik vind ze wel pertinent: * Het klimaat is geen stabiel gegeven. Dat is het nooit geweest en dat zal het nooit zijn. Er werken zoveel factoren op in dat we het merendeel ervan nog niet begrijpen.
Veel mensen gaan ervan uit dat omdat het weer een onstabiel en moeilijk te voorspellen verschijnsel is, het klimaat dat automatisch ook is. Het klimaat is een lange-termijnverschijnsel dat het resultaat is van de vele dagelijkse weersituaties over meerdere jaren. Alhoewel dat op het eerste zicht zo niet lijkt, is dat laatste verschijnsel beter te modelleren. Het komt op hetzelfde neer als het voorspellen van het gedrag van een gas. Van elke aparte gasmolecule is het onmogelijk om zijn gedrag te voorspellen, maar het gedrag van het gas zelf is vrij goed te voorspellen. Het gedrag van het gas is nochtans de som van het gedrag van alle gasmoleculen. Of een eenvoudiger geval: hoeveel ogen een dobbelsteen zal gooien, is onmogelijk te voorspellen. Als je echter 100 keer gooit, zal het gemiddeld aantal gegooide ogen dicht bij 3,5 liggen. En een voorbeeld dat dicht bij het klimaatverhaal zit: als je een hele grote ketel water met een vrij kleine maar krachtige warmtebron opwarmt, dan is het tamelijk moeilijk om de temperatuur van het water op een bepaalde plaats op een bepaald tijdstip te voorspellen. De gemiddelde temperatuur van al het water is echter vrij gemakkelijk te berekenen als je weet hoeveel energie de warmtebron inbrengt en wat het totale volume is. Het weer is tamelijk onvoorspelbaar, zeker als je meer dan een week ver moet kijken en nog meer als je in de lage landen woont, net op de grens tussen twee weergebieden. Maar het klimaat is een gemiddelde van al die dagelijkse weersomstandigheden en wordt vooral bepaald door de hoeveelheid energie die in de atmosfeer binnenkomt en die weer weggaat. Beiden worden beïnvloed door factoren als de reflectie en isolatiegraad van het systeem. http://www.skepticalscience.com/chaos-theory-global-warming-can-climate-be-predicted.htm
* Wij mensen hebben nog maar het tipje van de klimaatsluier opgelicht. Er bestaan klimaatwetenschappers, maar geen klimaatexperts.
Dat we nog veel niet weten over het klimaat is een feit, maar dat geldt voor alle wetenschap. Om even Dara O’Brien te citeren: “Natuurlijk weet de wetenschap nog niet alles, anders zouden ze ermee ophouden.” Maar beweren dat er geen klimaatexperts zijn, is nogal grof. Vooral als je ziet dat onze klimaatmodellen in staat zijn om de evolutie van de laatste 100 jaar perfect te reproduceren. http://www.skepticalscience.com/climate-models.htm
* De temperatuurstijging gedurende pakweg de laatste honderd jaar bedraagt minder dan 1 graad Celsius. Dat is niet uitzonderlijk.
* Er lijkt een correlatie te zijn tussen temperatuursstijging en CO2 stijging. Maar correlatie is geen oorzakelijkheid.
* De correlatie zelf is betwistbaar. In grosso modo het interbellum was er een aanzienlijke stijging in de temperatuur, maar niet in het CO2 niveau. In de periode na de tweede wereldoorlog, tot halfweg te jaren zeventig, was er een daling in de globale temperatuur, terwijl precies toen de grootste stijging in CO2 uitstoot op gang kwam.
Deze foto heeft er niets mee te maken.
Er wordt gezegd dat dit soort verschijnselen zich in de middeleeuwen ook al heeft voorgedaan. En het is een feit dat zich vroeger temperatuursveranderingen voordeden door natuurlijke factoren, maar merk op dat als je daaruit concludeert dat de huidige opwarming niet van menselijke oorsprong is, je redenering op hetzelfde neerkomt als beweren dat mensen geen bosbranden kunnen veroorzaken omdat bosbranden op natuurlijke wijze kunnen ontstaan.
Het punt is dat we het mechanisme dat de oorzaak van deze opwarming staat, kennen. Wij weten dat CO2 in het verleden meerdere keren voor de aardopwarming zorgde. We weten ook hoeveel CO2 de mens nu de lucht in blaast.
Correlatie en causatie is een klassiek argument en één dat we als skepticus dikwijls terecht toepassen op pseudowetenschappen. Is het hier van toepassing?
Het argument wordt echter versterkt als er ook een theoretische lijn bestaat die deze argumentatie onderbouwt. En het is al meer dan 100 jaar geweten dat CO2 infrarode straling absorbeert. Dat was al in 1861 ontdekt door John Tyndall en is sindsdien al dikwijls bevestigd. Deze eigenschap van CO2 wordt trouwens industrieel gebruikt voor de bouw van CO2-lasers waarmee dikke stalen platen met infraroodlicht gesneden kunnen worden. Tussentijdse afkoeling in een opwarmende trend van het klimaat is een normaal verschijnsel en wordt onder andere toegeschreven aan het ‘El Niño’ effect in de Stille Oceaan, maar ook aan andere effecten. Daarom kent de lijn van de opwarming geen constante stijging. Dat betekent niet dat de trend op lange termijn niet stijgend is. Ontkenners gebruiken verschillende delen van de temperatuurstrend om hun gelijk te bewijzen, zoals de periode tussen 2004 en 2008 waarbij er een lichte daling was. Maar als je die periode doortrekt naar de periode ervoor en erna, dan kan je moeilijk aan de trend twijfelen. Als je de grafieken in detail bekijkt, dan stel je inderdaad een daling vast tussen 1945 en 1950, maar die wordt onmiddellijk gevolgd door een stijging. Het is zelfs zo dat de piek van 1945 pas wordt voorbijgestoken rond 1980. Het slechte nieuws is echter dat vanaf 1995 geen enkel jaar de gemiddelde temperatuur lager is dan dat van 1945. De oorlogsjaren waren blijkbaar vrij milde jaren wat betreft te temperatuur. Als je deze dan uitlicht en samenvoegt met de jaren erna heb je inderdaad de indruk dat de temperatuur een dalende trend heeft. Maar de oorlogsjaren gaven ook recordtemperaturen ten opzichte van alle jaren daarvoor te zien. En als je die periode ook mee bekijkt, dan kan je er niet omheen dat de temperatuur stijgt.
* U haalde aan dat één argument tegen AGW, namelijk dat in het verleden de stijging in CO2 gehalte volgde op opwarming en niet omgekeerd, zinloos is omdat de temperatuur daarna bleef stijgen. Ik vind dit een zeer vreemde redenering en eigenlijk irrelevant. Feit blijft dat de stijging in het CO2 niveau niet VOORAF ging aan de temperatuurstijging. De reden van de stijging NADIEN is onduidelijk.
De Rohne gletsjer in 2007.
De ingang van de ijsgrot zie je beneden in de verte.
Op het plakaat staat dat de ingang 1996 hier was.
Klimaatontkenners halen dit aan als argument om aan te tonen dat CO2 niet de oorzaak was van de opwarming. Maar het werkelijke verhaal rond deze historische opwarmingen is complexer dan dat. In feite is op verschillende momenten in het verleden de opwarming door een andere oorzaak dan CO2 in gang gezet. Zo is bij het einde van de laatste ijstijd, zo’n 20 000 jaar geleden, de opwarming in gang gezet door een verandering van de beweging van de aarde. Dit fenomeen werd in detail onderzocht door Skakun.
Tekst bij de Angel glacier
Er zijn 3 variaties van de beweging van de aarde die het klimaat kunnen beïnvloeden: de eerste is de excentriciteit van de baan om de zon, de tweede is de obliquiteit of schuinheid van de aardas en de derde is de precessie of het ‘wobbelen’ van de aardas. Deze laatste twee zorgen er vooral voor dat bepaalde gebieden warmer worden zonder dat noodzakelijkerwijs de volledige aarde warmer wordt. Een combinatie van deze drie factoren zorgt voor een initiële opwarming van de aarde waardoor op bepaalde plaatsen ijs begon te smelten. Dit veroorzaakte dat grote hoeveelheden zoet water in de oceanen stroomden, waardoor de stromingen in de Atlantische oceaan verstoord werden. Daardoor kwamen enorme hoeveelheden CO2 vrij in de atmosfeer, wat voor een positieve feedbackloop zorgde. Eenmaal in dat stadium kan je aan de grafieken, die het verband tussen de temperatuur en de hoeveelheid CO2 laten zien, vaststellen dat de temperatuurstijging duidelijk het gevolg is van de stijging van CO2 en niet omgekeerd. Uiteindelijk zijn slechts de eerste 10% van de opwarming na de laatste ijstijd het gevolg van de stand van de aarde ten opzichte van de zon. Die eerste opwarming zorgde voor het vrijkomen van de eerste hoeveelheid CO2 en die zorgde voor de rest (90%!) van de opwarming.
De Evolutie van de Angel-glacier op basis van oude foto’s.
* Er zijn smeltende gletsjers, maar er zijn er evengoed die stabiel zijn en ook honderden die gewoon aangroeien. De gletsjer die Gore in AIT zo spectaculair in zee liet storten was van het stabiele soort en brokkelt gewoon af als hij het warme zeewater bereikt. Heel normaal, en een voorbeeld van het PR-gehalte van AIT, waardoor de film alle geloofwaardigheid verliest. Bovendien zijn gletsjers al van voor de toename van CO2 in de atmosfeer aan het afsmelten. Dit heeft alles te maken met de opwarming na de kleine ijstijd. In de Alpen is bijvoorbeeld een zilvermijn “ontgletsjerd”, wat inhoudt dat nog niet zo heel lang geleden het ijs veel verder was teruggetrokken dan nu.
Angel Glacier op 13 juli 2012
Ik ben in 2006 naar Patagonië geweest. Daar vind je de grote Grijze Gletsjer, de grootste gletsjer van het zuidelijk halfrond buiten de Zuidpool, en die zich over meer dan 250 km uitstrekt. Elke tong van die gletsjer trekt zich jaarlijks tussen 20 en 50 m terug. In 2010 zat ik in Wallis in Zwitserland en heb daar de Rhônegletsjer bezocht. Aan de voet van de gletsjer is een hotel met de klinkende naam ‘Gletsjerfuss’. Maar de voet van de gletsjer bevindt zich nu meer dan 200 meter hoger op de rots. De rots toont duidelijke tekenen dat ze nog maar onlangs aan de lucht is blootgesteld. Boven is nog een hotel vanwaar je gletsjergrotten kan bezoeken. Maar om de gletsjer te bezoeken moet je ondertussen nog meer dan 500 m wandelen, want de rest is ondertussen afgesmolten. In dat hotel hangen er foto’s die een overzicht geven dan de toeristische activiteiten naar die grot gedurende de 20ste eeuw. Het is indrukwekkend hoeveel ijs je ziet op de oudste foto’s. De gletsjer kwam effectief tot aan het hotel ‘Gletsjerfuss’. Ik heb zelf, als kind, dezelfde plaats met mijn ouders bezocht en ik herinner me nog goed dat er toen veel meer sneeuw lag.
Tot dat paaltje kwam de althabasca glacier in 1982
Je moet het je eens voorstellen. De Rhône is de belangrijkste rivier van Zuid-Frankrijk en verantwoordelijk voor de Mistral-wind die voor de nodige verkoeling en het nodige vocht zorgt in de Provence. Je moet je eens inbeelden dat de Rhônegletsjer volledig opdroogt. De Rhône zal dan nog niet volledig opdrogen, maar ze zal niet meer die indrukwekkende stroom zijn die je nu in Avignon kan aanschouwen. Het gevolg is dat je enorme klimaatsveranderingen zal krijgen in het zuiden van Frankrijk. Ik herinner me nog goed hoeveel sneeuw er op de Jungfrau en de Matterhorn lag en hoe wit de bergen in Oostenrijk waren toen ik er met mijn ouders naartoe ging. Maar toen ik er in 2008 terugkeerde zag je slechts hier of daar een wit toefje. In 2009 ging ik naar IJsland en toen we de Myrdalsjokul bestegen, stopte de gids even voor een enorme afgrond en vertelde ons dat die afgrond nog geen 20 jaar geleden helemaal gevuld was met de gletsjer. Hij vertelde ons dat ze elk jaar verder en verder moeten rijden om op de gletsjer te komen.
Tot hier kwam hij in 1992. In de verte zie je hem.
Toen ik in 2010 het zuidwesten van de Verenigde Staten bezocht zag ik de bergen van de Rocky Mountains in Colorado en de pieken van Yosemite parc in Californië. Ook daar stel je alleen maar vast dat de gletsjers terugtrekken. In Yesmite is er een plaats dat Glacier Point heet. Maar op die plaats is er zelfs geen ijsblokje te zien. In Colorado betekent dat dat de volledige regio van de Coloradorivier nu al met chronische waterproblemen kampt, ik heb daar met mensen gesproken die het probleem beamen. Dat is niet alleen de staat Colorado, maar ook belangrijke delen van Utah, Arizona en Nevada. Je kan dan waarschijnlijk begrijpen dat ik verontwaardigd was toen ik de waterverspilling zag in de woestijnstad Las Vegas. De Coloradorivier bereikt tegenwoordig haar monding niet meer. Dat is natuurlijk niet alleen door de vermindering van de aanvoer, maar ook door het gestegen waterverbruik. Je ziet, ik heb het fenomeen met mijn eigen ogen vastgesteld op totaal verschillende plaatsen op de wereld en ben nergens gletsjers tegengekomen die groeien. Ondertussen, en nadat ik bovenstaande tekst schreef heb ik het westen van Canada bezocht. Ik heb de nationale parken van de Rocky Mountains gedaan. Jasper, Banff, Waterton en in de VS ook Glacier en Yellowstone. En overal trekken de gletsjers zich terug. Ik heb een aantal foto’s gemaakt van gletjers waar ze plakaten gezet hebben die aanduiden tot waar de gletsjer in het verleden kwam. Het is indrukwekkend. Je kan de foto’s op de notitiepagina terugvinden.
En dit is 2000. Het lijkt dichter op de foto dan het in werkelijkheid is.
Dit zijn natuurlijk alleen maar mijn persoonlijke ervaringen en als goede kritische denker mag ik dus niet zomaar aannemen dat het overal zo is. Maar ik vrees dat het moeilijk is om te ontkennen dat er voortdurend berichten binnenkomen van gletsjers die krimpen. Overal. En tot voor kort dacht men dat Antarctica ervan gespaard bleef, maar de meest recente metingen geven aan dat het ijs van Antarctica van onderaf smelt. Als we de wetenschappelijke metingen bekijken, zien we dat het rapport van de WGMS aangeeft dat ongeveer 90% van de gletsjers aan het smelten zijn en zo’n 10% aan het groeien. Ook zeer sprekend is een TED-talk Van James Balog, die op verschillende plaatsen fototoestellen bij gletsjers plaatste en de evolutie ervan fotografeerde
(Vertaald door Rik Delaet.)
Wat die zilvermijn betreft: Natuurlijk klopt het dat gletsjers soms in het verleden afgesmolten zijn. Het is gekend dat er in het verleden warme perioden geweest zijn, maar dat maakt het argument dat het deze keer door toedoen van de mens gebeurt niet ongeldig. Bovendien is het nooit zo snel gebeurt en in het recente verleden, ik bedoel na de laatste ijstijd, nooit zo massaal.
Peyto Gletsjer in 1885
* Er is geen toename in extreem weer. Integendeel, het laatste decennium neemt dit soort weer af. Er zijn wél meer slachtoffers, omdat er meer mensen in gevoelige gebieden wonen (denk aan Katrina : dat was een ramp die op stapel stond omdat New Orleans gebouwd is op een plaats waar dat nooit had gemogen, en zie ook de recente overstromingen in ons eigen land), en omdat er lustig gebetonneerd wordt.
Peyto Gletsjer op 17 juli 2012? (helemaal achter die berg)
Op 18 februari 2011 kopte een artikel in de standard: “Mens zit achter wateroverlast”. Francis Zwiers vergeleek de regenval van 1951 en 1999 in Noord Amerika en Eurazie en stelde vast dat in twee derde van de gebieden de regenval was verhevigd. Allen en Pall vergeleken overstromingen uit metingen van 200 jaar ver in Engeland en concludeerden dat de kansen op overstroming zijn verdubbeld.
* De afkoeling van de stratosfeer is vrij moeilijk meetbaar, maar stel dat dit klopt. Dit kan gedeeltelijk te wijten zijn aan koolstofdioxide, maar even goed aan de afname van ozon in de zelfde lagen.
Metingen van de ozon-laag die door Yang in 2005 verzameld werden en gepubliceerd in het Journal of Geophysical research, geven aan dat die in 1995 gestopt is met afnemen. Toch is sindsdien de temperatuur van de aarde blijven stijgen.
* De consensus over AGW lijkt veeleer politiek, ja zelfs ideologisch, dan een daadwerkelijk wetenschappelijk van aard. Hierover alleen kunnen we al een hele boom opzetten. Het is duidelijk dat heel wat wetenschappers, ook vooraanstaande en zelfs mensen binnen het IPCC, het niet met de besluiten van het IPCC eens zijn.
Deze opmerking wordt dikwijls beargumenteerd op basis van de uitgelekte mails die tussen leden van het IPCC werden uitgewisseld. Maar een onafhankelijk onderzoek besloot dat de geviseerde wetenschappers niet in de fout zijn gegaan. In bepaalde mails stonden nogal emotioneel geladen zinnen, maar daar is niet noodzakelijk een probleem mee. Wetenschappers zijn ook maar mensen en laten zich soms door hun emoties gaan. Het onderzoek heeft echter geen fouten ontdekt die de integriteit van het IPCC zou ondermijnen.
Bovendien bestaat er een petitie waarin gesuggereerd wordt dat een meerderheid van de wetenschappers de klimaatopwarming niet ondersteunt. Maar als je dieper ingaat op die petitie stel je vast dat de auteurs een heel losse interpretatie van het woord ‘wetenschapper’ gebruiken. Iedereen die een wetenschappelijke of technologische opleiding had genoten, viel binnen de definitie van deze petitie. Dus ook programmeurs en laboranten. In deze petitie zaten bijna geen klimaatwetenschappers. Andere petities, waarbij enkel klimaatwetenschappers, meteorologen en geologen geïnterviewd werden, geven een consensus van meer dan 97%.
Onlangs wijdde Brian Dunning een aflevering van Skeptoid aan het onderwerp en kwam ook tot het besluit dat de conclusies van het IPCC betrouwbaar zijn. Brian Dunning kan je nochtans niet direct een groene jongen noemen en ik betwijfel of hij een aanhanger van de democratische partij is.
Ontkenners steken hier echter heel veel energie in. Het Heartland Institute vervalst bewust gegevens. Het is bovendien misschien interessant om te melden dat Heartland Institute een conservatieve denktank is die zich in de jaren ’60 bezig hield met de ontkenning van de gevolgen van roken en later met het zaaien van verwarring rond de evolutietheorie. Heartland wordt gesponsord door ondermeer Coca-Cola, Texaco en Philip Morris. Ha ja, en ook nog de Koch foundations, een vereniging van oliemagnaten. Het lijkt me er dus op dat vooral de ontkenners politiek gemotiveerd zijn. Maar dat zijn natuurlijk ad-hominem aanvallen en dus moet je die als goede skepticus negeren.
Eén van de belangrijkste klimaatwetenschappers die twijfels had over de klimaatopwarming en door zijn collega’s serieus genomen werd is Richard Muller. Hij heeft één van de grootste onderzoeken ter wereld rond klimaatopwarming geleid en analyseerde meer dan 44 000 plaatsen op de evolutie van de temperatuur teruggaande tot 1753. Hij had dan ook een gigantisch budget gekregen van de zopas genoemde Koch foundation. Op 1 augustus van dit jaar is Muller uiteindelijk bijgedraaid en zei hij dat hij niet anders kan dan besluiten dat de klimaatopwarming een feit is en dat de mens het veroorzaakt. Bovendien is het verontrustend om van hem te horen dat als we zo verder doen de aarde binnen 20 jaar met 1,5 graden zal opwarmen, wat veel pessimistischer is dan wat het IPCC panel voorspelde.
Het citaat van vandaag komt van Richard Muller
Muller is een aardwetenschapper en is lange tijd een criticus geweest van het hockeystickmodel. Maar zoals net verteld is Muller bijgedraaid. Muller zei:
“Als wetenschapper is het onze plicht om toe te laten dat bewijzen onze standpunten doen wijzigen.”
Hartelijk dank voor deze mooie aflevering, en gelukkig dat je weer terug bent! Je bent ook de eerste die ik de 'skycrane' als jetpack heb horen omschrijven, schitterend :).
Ik heb zelf ondertussen al aardig wat nagedacht over de issue van klimaatverandering binnen de skeptische gemeenschap, vooral ook sinds de scheidend voorzitter van stichting Skepsis hier in Nederland de hele klimaatwetenschap zijdelings nog even wegzetten als ” (pseudo)wetenschap” in de laatste uitgave van de Skepter. Terwijl er in dezelfde editie nog een goede review van het boek 'The Merchants of Doubt' stond, welke o.a. het Heartland Instute aanpakt (en ook de hele geschiedenis van de pro-roken lobby, etc.).
[…] dat wil, je daarvoor ter bedanking noemen. Om een concreet voorbeeld te geven: de afleveringen “Climategate” heb ik kunnen baseren op een vrij uitgebreide mail die concrete punten van kritiek aanbracht. […]
[…] Vorige week schreef iemand een reactie op de afleveringen van Climategate. Eén van de opmerkingen van deze klimaatontkenner was dat alternatieve energiebronnen zwaar […]
Hartelijk dank voor deze mooie aflevering, en gelukkig dat je weer terug bent! Je bent ook de eerste die ik de 'skycrane' als jetpack heb horen omschrijven, schitterend :).
Ik heb zelf ondertussen al aardig wat nagedacht over de issue van klimaatverandering binnen de skeptische gemeenschap, vooral ook sinds de scheidend voorzitter van stichting Skepsis hier in Nederland de hele klimaatwetenschap zijdelings nog even wegzetten als ” (pseudo)wetenschap” in de laatste uitgave van de Skepter. Terwijl er in dezelfde editie nog een goede review van het boek 'The Merchants of Doubt' stond, welke o.a. het Heartland Instute aanpakt (en ook de hele geschiedenis van de pro-roken lobby, etc.).
Ik kwam onlangs dit artikel nog tegen, wat nog wel leuk extra leesvoer is: http://www.randi.org/site/index.php/swift-blog/1779-the-skeptical-disconnect-redux.html
De 'conversie' van Randi zal ik ook zeker even lezen!
Groeten en nogmaals dank!
Willem-Jan
Willem-Jan, Bedankt voor je reactie.
[…] […]
[…] dat wil, je daarvoor ter bedanking noemen. Om een concreet voorbeeld te geven: de afleveringen “Climategate” heb ik kunnen baseren op een vrij uitgebreide mail die concrete punten van kritiek aanbracht. […]
[…] Vorige week schreef iemand een reactie op de afleveringen van Climategate. Eén van de opmerkingen van deze klimaatontkenner was dat alternatieve energiebronnen zwaar […]