Moeder Teresa, heilig of slechts schijn? (3)

Play

Moeder Teresa wordt dikwijls opgevoerd als een vrouw die enorm veel goed gedaan heeft voor de armen in India en hen een beter leven heeft gegeven. Een in- en ingoede vrouw die haar leven gaf voor de meest verstoten mensen in deze wereld. Deze opinie is zo’n gemeengoed dat iedereen, zelfs niet-katholieken het heel normaal vonden toen beslist werd om deze vrouw heilig te verklaren. Zowat iedereen was van oordeel dat die Nobelprijs voor de vrede die ze kreeg meer dan terecht was.
Maar was ze wel zo ingoed? Heeft ze de armsten in Calcutta echt zo geholpen? Was dat zelfs haar intentie?

Inleiding
Goeiedag, het is vandaag zondag 8 mei 2016, ik ben Jozef Van Giel en dit is de 269ste aflevering van deze podcast.
Vandaag horen jullie het laatste deel over Moeder Teresa. We gaan eens kijken wie haar sponsors waren.
Moeder Teresa, heilig of slechts schijn? Deel 3
De heilige drie-eenheid: geld, dictators en fraudeurs
Voor elke organisatie, groot of klein, zijn de centjes natuurlijk ook van groot belang. Als we het financiële deel eens onder de loep leggen, komen we misschien wel tot het meest dubieuze kantje van het gewezen hoofd van de Missionarissen van Naastenliefde: haar openlijke relatie met onder meer Baby Doc van Haïti, de junta in Ethiopië en de Sandinistische partij in Nicaragua en het aanvaarden van geld en bieden van steun aan fraudeurs zoals Robert Maxwell en Charles Keating.
In Haïti was de verwelkoming misschien wel het hartelijkst. Tijdens een bezoek aan dit corrupt regime van Jean-François ‘Baby Doc’ Duvalier en zijn vrouw Michele Duvalier in januari 1981 zijn er beelden genomen voor een documentaire van CBS. Hier zegt Moeder Teresa, die al heel wat koningen en presidenten had ontmoet, al lachend dat ze: “De armen nog nooit zo vertrouwd heeft zien omgaan met hun staatshoofd als met de familie Duvalier. Het was een mooie les voor me.” Om haar te bedanken voor deze en andere gunsten kreeg Moeder Teresa het Haïtiaanse Legion d’honneur. Haar toespraken waren gedurende minstens een week elke avond te zien op de staatstelevisie. Let even op dat mensenrechtenorganisaties in die tijd Haïti, en niet zonder enige reden, beschouwden als de ergste plek op de planeet om in armoede te leven. Dit was het gevolg van de uiterst repressieve en hebzuchtige heersende klasse.
Baby Doc stond bekend om zijn uiterst repressief regime. De Tonton Macoutes, een paramilitaire organisatie die uiterst trouw waren aan het regime, zaaiden terreur onder de bevolking. Officieel waren dit allemaal vrijwilligers en kregen ze geen soldij. Daarom dat ze vaak overgingen tot plunderen. Van politieke tegenstanders was geen sprake, deze werden opgepakt en vaak nooit meer teruggezien.
Ook qua corruptie wist Baby Doc van welk hout pijlen maken. Zijn regime verdiende geld aan onder meer drughandel, handel in lichaamsdelen van dode Haïtianen en dit terwijl hij regeerde over de armste bevolking van de westelijke hemisfeer. Dít was dus het regime waarvoor Moeder Teresa enkel lovende woorden had.
Nochtans zal Moeder Teresa in de eerder aangehaalde documentaire van Malcolm Muggeridge “Something beautiful for God” zeggen:

We moeten op alle gebied Gods wil uitvoeren. We moeten ook een speciale eed zweren die de andere congregaties niet hebben, die van met heel het hart gratis diensten te bieden aan de armen. Deze eed zorgt ervoor dat we niet werken voor de rijken, en we kunnen ook geen geld aanvaarden voor het werk dat we doen. Ons werk moet een gratis dienst zijn voor de armen.

Dit statement is voor velen, en zeker niet alleen voor religieuzen, erg belangrijk. Het zorgt ervoor dat de Missionarissen van Naastenliefde niet dingen naar macht en lust voor geld, iets dat in het verleden de Kerk zo vaak heeft gecorrumpeerd, en ook dat hun goede werken niet op het palmares van rijken komen, en dat ze onafhankelijk kunnen blijven.
Het is echter een feit dat de Missionarissen van Naastenliefde enorm grote sommen geld hebben ontvangen van overheden, grote stichtingen, bedrijven en private personen. Volgens de zusters zelf werd er met weinig overschot gewerkt, en waren de donaties altijd hard nodig, en meestal net op tijd. Werd er bijvoorbeeld een huis plots geconfronteerd met een strenge winter, en waren er niet genoeg dekens, dan was er net op tijd wel een anonieme weldoener die een vrachtwagen met dekens had geschonken en die achterliet op de dorpel van het huis in kwestie.
In de loop van de jaren, nadat ze bekender werd op de televisie, kreeg Moeder Teresa steeds meer prijzen en donaties. Ze heeft onder meer ontvangen: de prijs van de miraculeuze lotus van de Indische regering, De Johannes XXIII-prijs voor vrede van het Vaticaan, de John F. Kennedy-award van de Verenigde Staten en veel meer. Aan deze prijzen was er steeds geld verbonden, maar niemand heeft ooit de moeite genomen de totale som van deze middelen even op te tellen, en niemand heeft zich ooit afgevraagd wat er met al dat geld gebeurd is.
Dan laten we misschien wel het meest flagrante geval nog links liggen. Charles Keating is een naam die in West-Europa misschien niet direct een belletje zal doen rinkelen, maar in de Verenigde Staten ligt dat anders. Charles Keating was de leidende figuur achter het zogeheten ‘Savings and Loans’-schandaal, ongetwijfeld een van de grootste fraudezaken van de VS. Hij gebruikte valsheid in geschriften en omkoping van politici. De slachtoffers waren meestal oudere mensen die vaak al hun spaarcenten zagen verdwijnen. Keating werd begin jaren 90 veroordeeld tot een gevangenisstraf van 10 jaar.
In de jaren voor het proces, toen de fraude dus nog volop aan de gang was, maakte Keating een totaal van $1.250.000 over aan Moeder Teresa. Hij zal haar ook gebruik laten maken van zijn privé jet. In ruil hiervoor zal Keating een gepersonaliseerd kruis krijgen dat hij overal mee naartoe neemt en zal Moeder Teresa vaak een acte de présence geven bij enkele belangrijke gelegenheden.
Keating werd in 1992 uiteindelijk dan toch voor het gerecht gebracht. De feiten stonden zo goed als vast en het werd algemeen verwacht dat Keating de maximale straf zou krijgen. Op dat moment zal Moeder Teresa een brief schrijven aan de rechter, edelachtbare Lance Ito. De brief is het waard om hier volledig geciteerd te worden:

Beste edelachtbare Lance Ito

We bemoeien ons niet met de zaken of de politiek van rechtbanken. Ons werk, als Missionarissen van Naastenliefde, is om met heel ons hart en gratis diensten te verlenen aan de armsten van de armsten.
Ik weet niets van het werk van Charles Keating of van de zaken waar jullie mee bezig zijn.
Ik weet alleen dat hij altijd vriendelijk en genereus is geweest voor Gods armsten en altijd bereid om te helpen als er een nood was. Het is om deze reden dat ik hem niet wil vergeten nu hij en zijn familie aan het lijden zijn. Jezus heeft ons gezegd: “Voor zoveel gij dit een van deze Mijn minste broeders gedaan hebt, zo hebt gij dat Mij gedaan.” Meneer Keating heeft veel gedaan om de armsten te helpen, en daarom schrijf ik u.
Altijd wanneer iemand me vraagt om met een rechter te spreken, zeg ik ze hetzelfde. Ik vraag hen om te bidden en in hun hart te kijken, en te doen wat Jezus zou doen in die omstandigheden. En dit is wat ik van u vraag, in al uw eer.
Mijn dankbaarheid aan u is mijn gebed voor u, uw werk, uw familie en aan de mensen met wie u werkt.

God zegene u.
Moeder Teresa

De openbare aanklager zal echter reageren met een brief aan Moeder Teresa. Hierin zal hij even uitleggen dat Keating terecht staat omdat hij van niet minder dan 17.000 personen ongeveer $252.000.000 afhandig heeft gemaakt door informatie over de beleggingen achter te houden. Zo werden zijn slachtoffers overgehaald om een laag-risico investering te doen terwijl dit geld eigenlijk diende om zijn extravagante levensstijl te financieren. Hij heeft tenslotte ook nog een boodschap voor Moeder Teresa:

“U vraagt aan rechter Ito om in zijn hart te kijken wanneer hij Charles Keating zal straffen, en te doen wat Jezus zou doen. Ik leg u dezelfde uitdaging voor. Vraag jezelf af wat Jezus zou doen als hij de vruchten van een misdaad had gekregen, wat Jezus zou doen als hij in het bezit was van geld dat gestolen was. Wat Jezus zou doen als hij werd uitgebuit door een dief om zijn geweten te zuiveren.
Ik denk dat Jezus direct en zonder twijfel de gestolen goederen terug zou bezorgen aan de rechtmatige eigenaars. U zou hetzelfde moeten doen. Er werd geld aan u gegeven door de heer Keating dat hij bemachtigde door het te stelen door middel van fraude. Geef hem niet de toegeeflijkheid die hij verlangt. Hou het geld niet. Geef het terug aan de mensen die ervoor gewerkt hebben en het verdiend hebben.
Als u me contacteert zal ik u in direct contact brengen met de rechtmatige eigenaars van het eigendom dat nu in uw bezitting is.”

Op deze brief heeft de openbare aanklager nooit een antwoord gekregen.
Concrete cijfers over de inkomsten en uitgaven van de Missionarissen van Naastenliefde zijn niet bekend, deze worden privaat gehouden. Er wordt echter geschat dat tijdens de piekjaren, vlak voor de dood van Moeder Teresa, de donaties ongeveer $ 75 miljoen per jaar bedroegen. Volgens dezelfde schatting ging er slechts 7% van dit bedrag naar de werking van de huizen, en de grote meerderheid van dit geld dan nog naar de werking in Calcutta.

Tot slot
Na al deze voorbeelden mag het wel duidelijk zijn voor welke waarden Moeder Teresa stond. Ze vertegenwoordigde de meest reactionaire conservatieve kant van de Katholieke kerk.
Het is echter niet Moeder Teresa zelf die verantwoordelijk is voor het hele beeld dat rond haar hangt. De media en verschillende organisaties die haar een prijs gaven, hebben hiervoor gezorgd. Zelf heeft Moeder Teresa nooit gelogen of andere dingen gezegd dan de zaken waar ze voor stond. Niet om het lijden van arme mensen te verzachten, maar wel om ervoor te zorgen dat ze dit lijden ten volle op zich konden nemen en zo vroom konden sterven. Je mocht er dan wel niet zeker van zijn dat je pijnstillers kreeg als je binnen kwam in een huis van Moeder Teresa, een doopsel kreeg je zeker.
Van het geld dat geschonken werd aan de organisatie werd het grootste deel niet gebruikt om de zieken op te vangen en al zeker niet om hun lijden te verlichten. Als men het overige geld volgt, wat meer dan 90% van de donaties is, komt men altijd uit bij de bank van het Vaticaan.
Ondertussen kennen we de datum en zal Moeder Teresa op 4 september heilig worden verklaard. Katholieken over de hele wereld mogen dan hun gebeden aan haar richten. We laten het aan de luisteraar om te oordelen of dit iets is dat we moeten vieren.

Het citaat
Na deze driedelige reeks over deze heilige lijkt het ons gepast om te eindigen met een gebed. Het gebed komt van Bill Flavell en heet: “Het gebed van de afvallige”.

HET GEBED VAN DE AFVALLIGE
Oh logica, die er voor altijd zal zijn.
Geheiligd zij uw naam.
Uw tijd zal komen.
Gij zult overwinnen op aarde,
zoals het overal zou moeten.
Geef ons heden een helder hoofd
en vergeef ons dat we het soms niet doorhebben,
gelijk ook wij vergeven wie dubbelzinnig tegen ons doet.
Leid ons niet in een cirkelredenering,
maar verlos ons van misvattingen.
Want gij brengt ons wijsheid,
gezond verstand en tolerantie,
voor eeuwig en altijd.
Amen.

Bronnen

Een reactie

  1. FAOUZIA AAZZAM zei:

    Moeder teresa zou best wel veel donaties hebben gekregen van duivelse complotten die er voor zorgde dat zelfs de batmhartigste die andere onderdak eten en drinken gaf nu in een hel zit waar je U Tegen zegt

    10 februari 2020
    Antwoord

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.